NOCLEGI
ROZKŁADY
REKLAMA
Morze Bałtyckie, Bałtyk – morze śródlądowe na szelfie kontynentalnym w północnej Europie. Połączone z Morzem Północnym przez Cieśniny Duńskie (Sund, Mały Bełt, Wielki Bełt), Kattegat, Skagerrak oraz Limfjorden.
Bałtyk nazywany jest morzem śródlądowym północnej Europy, ponieważ ze wszystkich stron jest otoczony lądem, a z Morzem Północnym łączy go jedynie kilka płytkich cieśnin. Położone jest w północnej strefie klimatu umiarkowanego. Oba morza leżą na tym samym szelfie kontynentalnym.
Z uwagi na niskie stężenie soli Bałtyk klasyfikowany jest jako wody słonawej (mezohalinowe) i nazywany jest morzem półsłonym. Przeciętne stężenie soli wynosi około 7‰. Zazwyczaj waha się między 2 a 12‰, chociaż zimą stężenie soli w Zatoce Gdańskiej nie przekracza 7,8‰. W Kattegacie i Skagerraku stężenie soli wynosi około 20‰, w Bełtach i Zatoce Kilońskiej około 15–17‰, wzdłuż polskiego wybrzeża około 7‰, w Zatoce Puckiej spada do 6,2‰, w Zalewie Wiślanym jedynie 1–3‰, a w Zatoce Fińskiej i Botnickiej spada do 2‰. W Bałtyku występują znaczne różnice stężenia soli w kierunku pionowym, gdyż słona woda, będąc cięższa, opada ku dnu basenu. Na przykład w Basenie Bornholmskim stężenie soli na powierzchni wynosi około 7,5‰, a na głębokości 100 m dochodzi do 15–18‰.
Do Morza Bałtyckiego wpływa około 250 rzek, z których największe to: Wisła, Odra, Newa, Kemi, Niemen, Lule, Gota, Ångerman i Dźwina. Wody te parują w podobnym tempie jak woda akwenu, do którego należy zlewisko.
Bałtyk jest znanym ze swojej burzliwości, charakteryzującej się krótkimi i stromymi falami. Standardowa wysokość fali wynosi około 5 metrów. W czasie intensywnych sztormów fale stają się niezwykle gwałtowne, chaotyczne, często odbijają się i nadchodzą z różnych kierunków, osiągając nawet blisko 10 metrów wysokości. 23 grudnia 2004 roku, podczas sztormu w północnym Bałtyku, odnotowano pojedynczą falę o imponującej wysokości prawie 14 metrów. Pomimo tego, że odległości między grzbietami fal są niewielkie, sięgające jedynie 50 metrów.
Zlewisko Bałtyku rozciąga się od Karpat i Sudetów po rejony znajdujące się za kołem podbiegunowym północnym. Charakterystyczną cechą zlewiska Bałtyku jest występowanie znacznej liczby jezior, spośród których największe to Ładoga i Onega.
Zoogeograficznie, Morze Bałtyckie stanowi odrębną jednostkę, tworząc tzw. dzielnicę bałtycką. Charakteryzuje się ono szczególnie niskim poziomem zasolenia, co sprawia, że jego różnorodność biologiczna jest wyjątkowo uboga. Na przykład, w porównaniu do sąsiedniego Morza Północnego, biomasa organizmów jest pięciokrotnie mniejsza. Niskie zasolenie stanowi dla wielu zwierząt nie do przeskoczenia barierę. Poza obszarami zachodnimi, nie występują tutaj nawet takie gatunki jak szkarłupnie, które są istotnym elementem fauny innych mórz. Brak w Morzu Bałtyckim chitonów, walconogów, głowonogów, ramienionogów oraz typowych ślimaków morskich. Mięczaki ściśle morskie reprezentowane są zaledwie przez sześć gatunków małżów. Także jamochłony, wstężnice i pierścienice występują tutaj skromnie. Niemniej jednak, pewne gatunki zwierząt słonowodnych, takie jak omułki, małgwie, chełbie, śledzie czy dorsze, które zamieszkują Bałtyk, są średnio o połowę mniejsze niż ich odpowiedniki w Morzu Północnym. Z drugiej strony, niskie zasolenie sprzyja tu życiu wielu gatunkom ryb słodkowodnych.
Bałtyk nazywany jest morzem śródlądowym północnej Europy, ponieważ ze wszystkich stron jest otoczony lądem, a z Morzem Północnym łączy go jedynie kilka płytkich cieśnin. Położone jest w północnej strefie klimatu umiarkowanego. Oba morza leżą na tym samym szelfie kontynentalnym.
- rozciągłość południkowa – ok. 1300 km;
- rozciągłość równoleżnikowa najszersza (przez Zatokę Fińską) – ok. 600 km;
- rozciągłość równoleżnikowa najwęższa (przez Zatokę Botnicką) – 100 km;
- rozciągłość równoleżnikowa poniżej Gotlandii – ok. 250 km.
Z uwagi na niskie stężenie soli Bałtyk klasyfikowany jest jako wody słonawej (mezohalinowe) i nazywany jest morzem półsłonym. Przeciętne stężenie soli wynosi około 7‰. Zazwyczaj waha się między 2 a 12‰, chociaż zimą stężenie soli w Zatoce Gdańskiej nie przekracza 7,8‰. W Kattegacie i Skagerraku stężenie soli wynosi około 20‰, w Bełtach i Zatoce Kilońskiej około 15–17‰, wzdłuż polskiego wybrzeża około 7‰, w Zatoce Puckiej spada do 6,2‰, w Zalewie Wiślanym jedynie 1–3‰, a w Zatoce Fińskiej i Botnickiej spada do 2‰. W Bałtyku występują znaczne różnice stężenia soli w kierunku pionowym, gdyż słona woda, będąc cięższa, opada ku dnu basenu. Na przykład w Basenie Bornholmskim stężenie soli na powierzchni wynosi około 7,5‰, a na głębokości 100 m dochodzi do 15–18‰.
Do Morza Bałtyckiego wpływa około 250 rzek, z których największe to: Wisła, Odra, Newa, Kemi, Niemen, Lule, Gota, Ångerman i Dźwina. Wody te parują w podobnym tempie jak woda akwenu, do którego należy zlewisko.
Bałtyk jest znanym ze swojej burzliwości, charakteryzującej się krótkimi i stromymi falami. Standardowa wysokość fali wynosi około 5 metrów. W czasie intensywnych sztormów fale stają się niezwykle gwałtowne, chaotyczne, często odbijają się i nadchodzą z różnych kierunków, osiągając nawet blisko 10 metrów wysokości. 23 grudnia 2004 roku, podczas sztormu w północnym Bałtyku, odnotowano pojedynczą falę o imponującej wysokości prawie 14 metrów. Pomimo tego, że odległości między grzbietami fal są niewielkie, sięgające jedynie 50 metrów.
Zlewisko Bałtyku rozciąga się od Karpat i Sudetów po rejony znajdujące się za kołem podbiegunowym północnym. Charakterystyczną cechą zlewiska Bałtyku jest występowanie znacznej liczby jezior, spośród których największe to Ładoga i Onega.
Zoogeograficznie, Morze Bałtyckie stanowi odrębną jednostkę, tworząc tzw. dzielnicę bałtycką. Charakteryzuje się ono szczególnie niskim poziomem zasolenia, co sprawia, że jego różnorodność biologiczna jest wyjątkowo uboga. Na przykład, w porównaniu do sąsiedniego Morza Północnego, biomasa organizmów jest pięciokrotnie mniejsza. Niskie zasolenie stanowi dla wielu zwierząt nie do przeskoczenia barierę. Poza obszarami zachodnimi, nie występują tutaj nawet takie gatunki jak szkarłupnie, które są istotnym elementem fauny innych mórz. Brak w Morzu Bałtyckim chitonów, walconogów, głowonogów, ramienionogów oraz typowych ślimaków morskich. Mięczaki ściśle morskie reprezentowane są zaledwie przez sześć gatunków małżów. Także jamochłony, wstężnice i pierścienice występują tutaj skromnie. Niemniej jednak, pewne gatunki zwierząt słonowodnych, takie jak omułki, małgwie, chełbie, śledzie czy dorsze, które zamieszkują Bałtyk, są średnio o połowę mniejsze niż ich odpowiedniki w Morzu Północnym. Z drugiej strony, niskie zasolenie sprzyja tu życiu wielu gatunkom ryb słodkowodnych.
PRZECZYTAJ JESZCZE
